Ignacy Jan Paderewski
(1860 – 1941)
Źródło: I.J. Paderewski WH/3255
Dla Poznania i Wielkopolski Ignacy Jan Paderewski stał się symbolem walki o odzyskanie wolności spod niemieckiego panowania oraz walki o granicę zachodnią. Przypłynął do Gdańska 25 grudnia 1918 roku.
Do Poznania, w którym pojawił się 26 grudnia 1918 roku, podróżował przez Piłę i Oborniki. Niemcy za wszelką cenę nie chcieli dopuścić do przyjazdu tak znamienitej osoby, mając świadomość zagrożenia, jakie mogłoby nieść ze sobą to wydarzenie. Ponieważ niemieckie interwencje okazały się nieskuteczne,
w ostateczności wyłączono prąd na poznańskim dworcu. Przy blasku setek pochodni entuzjastyczne nastawione tysiące poznaniaków przywitały Ignacego Jana Paderewskiego pieśniami patriotycznymi. Wydarzenia dnia następnego doprowadziły do wybuchu Powstania Wielkopolskiego 1918/1919. Po patriotycznych marszach powitalnych pod hotelem Bazar, gdzie zatrzymał się wybitny pianista, przyszła kolej na kontrmanifestację niemiecką, skandującą hasła przynależności tych ziem do Niemiec. Po godzinie 17 padł pierwszy strzał…
Józef Dowbor – Muśnicki
1867 – 1937
Źródło: gen. J. Dowbor Muśnicki WA/927
Głównodowodzący siłami powstańczymi od 16 stycznia 1919 roku Józef Dowbor-Muśnicki poprowadził nowo utworzoną Armię Wielkopolską do zwycięstwa nad Niemcami. Przysłany do Poznania przez Józefa Piłsudskiego – podobno w celu ograniczenia jego popularności w wojsku i prawdopodobieństwa konfliktu z odmiennymi mentalnie Wielkopolanami – z powierzonych zadań generał wywiązał się znakomicie, dowodząc umiejętnie podległymi mu oddziałami. Zreorganizował oddziały powstańcze, wprowadził żelazną dyscyplinę i przeforsował decyzję o poborze poszczególnych roczników, a także organizował regularną Armię Wielkopolską, która w szczytowym momencie liczyła blisko 110 tysięcy żołnierzy.
Stanisław Taczak
1874 – 1960
Źródło: gen. St. Taczak WA/2606
Z ramienia organu wykonawczego po uzyskaniu zgody Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego propozycję objęcia stanowiska naczelnego dowódcy i nominacji na stopień majora złożył Wojciech Korfanty. Stanisław Taczak objął dowództwo i dzięki zdolnościom wprowadził porządek organizacyjny w szeregach podległych sobie oddziałów. Największą zasługą majora Taczaka było przygotowanie podwalin pod struktury przyszłej Armii Wielkopolskiej. Jednocześnie zastrzegł, że poprowadzi oddziały powstańcze do czasu przybycia oficera wyższego stopniem, który obejmie dowództwo i będzie przygotowany do kierowania rozwijającymi się wojskami powstańczymi (co nastąpiło 16 stycznia 1919 roku, z chwilą przyjazdu Józefa Dowbor-Muśnickiego).W Armii Wielkopolskiej pracował w kwatermistrzostwie i jako zastępca szefa sztabu
